၂၀၂၂ ခုနှစ် မြန်မာပြည် လွတ်လပ်ရေးနေ့မှာ မြင်ရမယ့် ဥက္ကာမိုး (သို့) ကြယ်မိုးရွာခြင်း ဖြစ်စဉ်
လွတ်လပ်ရေးနေ့ကို ကြိုမည့် လေးစိတ်ပိုင်း ဥက္ကာမိုး
၂၀၂၂ ခုနှစ်အတွက် ပထမဆုံး ခပ်များများကြွေမည့် ကြယ်ကြွေခြင်း ဖြစ်စဥ်ဟာ Quadrantid Meteor Shower (လေးစိတ်ပိုင်း ဥက္ကာမိုး) ဟု ခေါ်ပြီး ဇန်နဝါရီလ ၃ ရက် နဲ့ ၄ ရက် နံနက်ခင်းပိုင်းမှာ အများဆုံး မြင်တွေ့ရမှာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။
အရှေ့မြောက်ဘက် ကောင်းကင်ယံမှ ဓူဝံကြယ် နဲ့ ခုနှစ်စဥ်ကြယ်တို့ အနီး (အောက်ဘက်နား) က Bootes ကြယ်တာရာ နဲ့ Draco ကြယ်တာရာ အကြားမှာ ဖြစ်ပါတယ် (ပုံ)။ မြန်မာ့နက္ခတ်မှာတော့ သွာတိနက္ခတ် (သွာတိကြယ်ပြောင်) Arcturus အနီးမှာ ဖြစ်ပါတယ်။
ကြယ်ကြွေတယ်ဆိုတာ အာကာသအတွင်းက ဥက္ကာခဲ ဥက္ကာမှုန်များနဲ့ ကမ္ဘာ့လေထုတို့ ပွတ်တိုက်မိရာမှ ပေါ်ထွက်လာတဲ့ အလင်းရောင်စဥ်တန်းများဖြစ်ကြပါတယ်။
ယခုပွတ်တိုက်မိမည့် ဥက္ကာခဲများကတော့ 2003EH1 လို့အမည်ရတဲ့ ဂြိုဟ်သိမ်ဂြိုဟ်မွှားတစ်ခုရဲ့ လမ်းကြောင်းမှာ ကျကျန်နေခဲ့တဲ့ ဥက္ကာခဲများပဲ ဖြစ်ပါတယ်။
ကျနော်တို့ကမ္ဘာဟာ အဆိုပါနေရာကို နှစ်စဥ် ဒီဇင်ဘာ ၁၂ နဲ့ ဇန်နဝါရီ ၁၂ အကြား ဖြတ်သန်းလေ့ရှိပြီး ဇန်နဝါရီ ၃ ရက် နဲ့ ၄ ရက် နံနက်ခင်းပိုင်းမှာ အများဆုံး ကြွေကျလေ့ရှိပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံမှ ကြည့်ရှုမည်ဆိုပါက အဆိုပါ ကြယ်မိုးကို နံနက်ခင်း ၅ နာရီလောက်မှာ အရှေ့မြောက်အရပ်မှာ တွေ့မြင်နိုင်ပါတယ်။
တစ်နာရီလျှင် အလုံး ၁၀၀ ခန့် ဒေါင်လိုက်ကျဆင်းခြင်း ဖြစ်ပေါ်နိုင်ပြီး ရံဖန်ရံခါ Fireball လို့ခေါ်တဲ့ မီးလုံးကြီးတွေလည်း ပါလာတတ်ပါတယ်။
ဒီကြယ်ကြွေခြင်းဖြစ်စဥ်ကို ၁၈၂၅ ခုနှစ်လောက်က စတင်တွေ့ရှိခဲ့တာဖြစ်ပြီး ထိုစဥ်က အသုံးပြုခဲ့တဲ့ ပြင်သစ် အာကာသပညာရှင် Jerome Lalande ရဲ့ Mural Quadrant ကြယ်စုအမည်ကို အစွဲပြုထားခြင်းဖြစ်ပါတယ်။
Mural instrument ဆိုတာကတော့ ၁၈ ရာစုမှ နက္ခတ်တ္တပညာရှင်များ အသုံးပြုခဲ့ကြတဲ့ နံရံပေါ် ချိတ်ဆွဲပြီး တိုင်းတာကြည့်ရှုရတဲ့ လေးစိတ်ပိုင်း (0 – 90°) ထောင့်တိုင်းကိရိယာကြီးဖြစ်ပါတယ် (ပုံ)။
Mural Quadrant (လေးစိတ်ပိုင်းကြယ်စု) တာရာအတွင်းမှာ တွေ့ရှိတာဖြစ်လို့ အဆိုပါ ကြယ်မိုး (ဥက္ကာမိုး) ရွာခြင်းဖြစ်စဥ်ကို Quadrantids meteor shower (လေးစိတ်ပိုင်း ဥက္ကာမိုး) လို့ ခေါ်ဆိုကြခြင်းပဲ ဖြစ်ပါတော့တယ်။
အနာဂတ်ပညာရေးအတွက်… သန့်ဦး (အာကာသနှင့် စကြဝဠာ သင်ထောက်ကူ)